Ağ Mapaları
Balık Mapası Nedir?
Balık ağ mapası, balıkçılıkta kullanılan bir malzeme çeşididir. Mapanın birkaç farklı varyantı bulunmaktadır. Normal bir mapa, ucu halkalı cıvata olarak karşımıza çıkar. Kullanım alanı oldukça çeşitlidir. Bu kullanım alanına göre büyüklüğü değişebilir. Öyle ki endüstriye göre mapanın yeri bile değişebilmektedir.
Bir ucu vida, diğer ucu sabit bir halka olan mapanın şekli genel olarak bu biçimdedir. İnşaat veya denizcilik sektöründe mütemadiyen kullanılan mapa, balıkçılık sektöründe de kullanılabilir. Bu sektörde kullanılan mapalara ise balıkçı ağ mapası adı verilir. Gırgır ağlarında kullanılan bu ağlar, çevirme ağlar grubunda yer alır.
Gırgır Ağlarında Balık Mapası
Yukarıda biraz olsun bahsettiğimiz balık mapalarının kullanıldığı ağlar, gırgır ağları adı ile anılır. En etkili balık avlama biçimlerinden biri olan gırgır ağları, pelajik balıkları yakalamanın en mükemmel yoludur. Çalışma ilkesi son derece basittir. Balık sürüsü bu ağ sayesinde çevrelenir. Çevrelenen balıklar ağ yardımı ile hapsedilerek tutulur. Tutulma işlemi çevrilerek yapılır. İşte bu yüzden gırgır ağlar, çevirme ağlar gurubunda yer alır.
Dikey veya yatay şekilde çevrelenen ağlar, balık mapası ile gerçekleşir. Peki nerede ve nasıl kullanılır? Gırgır ağı, tor denilen uzun bir ağ ile boci denilen balığın sıkışmasına olanak veren bölümden oluşmaktadır. Ağ iki taraflıdır. Bir tarafı tekneye bağlıdır. Bu bağlanan yere ‘’peçe’’ adı verilmektedir. Gemiye tutunması için mantar ve kurşun yaka halatları sağlam sardon ağı ile esas ağ ile birleşir. İşte burada mapalar devreye girer.
Mapa, ağın altının büzülmesinde kullanılan istinga halatının içinden geçtiği bir metal halka olarak karşımıza çıkar. Ağı tutmaya yarayan bu mapa, aynı zamanda sağlamlığı da esas almaktadır. Balık avı sektöründe balıkçı ağ mapası kalitesi son derece önemlidir. Profesyonel balıkçılar, kaliteli mapalardan asla ödün vermezler.
Balıkçılıkta Kullanılan Mapaların Özellikleri
Mapalar daire şeklinde veya onun benzeri şekilde bulunur. Ağ mapaları da aynı şekilde daire diyebileceğimiz bir vaziyette bulunmaktadır. Balık avcılığında yeri yadsınamayacak boyutta olan bu malzemenin özellikleri ise şu şekilde karşımıza çıkmaktadır:
Oksitlenmeye Karşı Dirençlidir
Elbette su veya su ürünleri ile içli dışlı olan bir malzemenin oksitlenme gibi bir olayı son derece sinir bozucu olacaktır. Ağ mapalarında oksitlenmeye asla rastlamazsınız. Pas tutmaz veya kir tutmaz. İlk anda balık mapası, gümüş renkte karşınıza çıkabilir fakat zamanla deniz suyu aşındırarak siyah bir görünüme kavuşmasına meydan verebilir.
Oldukça Dayanıklıdır
Neredeyse bir tondan fazla bir balığı tutmaya yarayan bu malzemenin sağlamlığı tartışılmaz. Balık ağını tutarken el veya makine ile çekmeye de son derece dayanıklı bir şekilde dizayn edilmiştir. Tabii ki boyutlarına göre dayanıklılığı artmaktadır. Daha büyük mapalar daha fazla balığın avlanmasına olanak sağlayacaktır.
Pratik Bir Kullanım
Bu kadar ilkel duran bir malzemenin kullanımı son derece basittir. İsterseniz balık ağını içinden geçirin isterseniz de sabitleyin. Her şekilde kullanımı basit olacaktır. Öyle ki bir defa gösterim sonrası bile en amatör balıkçılar bile kusursuz bir şekilde balıkçı ağ mapası kullanabilir. Tabii profesyonel ellerde daha mükemmel sonuçlar alınacağı da atlanmamalıdır.
Sektörde Mapalar
Elbette bu kadar geniş bir endüstriye sahip olan bir ürünün birden fazla işlevde kullanılabileceği atlanmamalıdır. Büyük tekneler, daha doğrusu ton balığı veya daha büyük balıkları avlayan tekneler de balık mapalarını sıkça kullanır. Fakat onlar buna balık ağ mapası değil, hırça mapası adını verirler. Peki nedir bu hırça mapası?
Hırça mapası, zincirlerin en sonunda, demirle birlikte olan ve tüm ağırlığı tekneye bağlayan sabit bir düzeneğe verilen isimdir. Zincirler istenildiği kadar zemine istenildiği kadar da gün yüzüne çıkabilir. Burada bunu sağlayan sistem, elektrikli veya benzinli motordur. Motor zincirleri çekebilir veya serbest bırakabilir.
Ağ kurulduğu taktirde tekrar ağı çekmek için kullanılmaktadır. İşte bu ağ çekme işleminde kullanılan zincirlerin son halkalarına hırça mapası adı verilir. Bu mapa, öyle sağlamdır ki tonlarca ağırlıktaki balığın tekneye çıkmasına büyük rol oynar. Genelde bu mapalar birkaç kat yapılır. Kuvvetin merkezi kilit noktası olarak adlandırılır. Geleneksel balıkçı ağ mapası benzeri bir işleve sahip olsa da yaptığı etki ve sunduğu imkanlar klasik ağ mapalarına göre daha fazladır.