Güverte Balık Ağ Mapaları
Gemilerde veya teknelerde kullanılan balıkçı ağ mapası, sadece ağlardan ibaret değildir. Mapa kavramı çok geniş bir ürün yelpazesine sahiptir. Bu ürün yelpazesinin birçoğu suyun altında balık avlamada kullanılırken birçoğu da güvertede yani teknenin görünen yüzünde kullanılmaktadır. Biliyorsunuz ki mapalar; inşaat sektöründe, balıkçılık sektöründe, otomotiv sektöründe ve daha birçok sektörde kullanılmaktadır.
Kullanım alanlarına göre şekilleri veya boyutları değişmektedir. Bahsettiğimiz gibi güvertede kullanılan mapaların da şekli normal balık mapalarından farklıdır. Şekilleri ve kullanım alanları bu anlamda oldukça farklı yollar izlemektedir. Bu yazımızda güvertede bulunan balık mapası ve türevleri hakkında sizleri bilgilendireceğiz. Bunu yaparken klasik ağ mapaları ile karşılaştıracağız. Kafamızda betimleme oluşabilmesi için böyle bir yol izleyeceğiz.
Kayış Mapası Teknelerin güvertelerinde bir aparat bulunmaktadır. Bu aparat gerekli olan malzemeyi bağlamaya, sabitlemeye ve tutunmaya neden olmaktadır. Bu aparat, kayış mapası olarak geçmektedir. Genellikle teknelerin kenar taraflarında bulunan bu aparat, bağlama işlevini gerçekleştirdikten sonra sağlamlığı arttırıcı bir unsur olarak kendini göstermektedir.
Biliyorsunuz ki balık mapası yuvarlak biçimden oluşmaktadır. Bu biçimin nedeni, ağı gerekli yerde bağlayarak sabitlemeyi sağlamaktır. Kayış mapasında iki adet yuvarlak bulunmaktadır. Bu iki yuvarlağın amacı güvertede tutunmaktır. Genelde akıllı vida ile sabitlenir. Sabitlendikten sonra gerekli ip veya halat aparatın içinden geçirilir. Bu aparat bir tutunma organı olarak karşımıza çıkar.
Teknelerde, botlarda, gemilerde, feribotlarda kısaca birçok deniz aracında bu kayış mapaları göze çarpmaktadır. Öyle ki jet skilerde bile bu aparat bulunmaktadır. Boyutları değişebildiği gibi ürünün genel özellikleri aynı kalmaktadır. Tıpkı balıkçı ağ mapası gibi paslanmaz çelikten meydana gelmişlerdir. Ve yine bu mapalar gibi boyutu ne derecede olursa olsun üstün bir sağlamlıkla karşımıza çıkmaktadır.
Zincir Kilitleme Mapası
Zincir kilitleme mapaları, güvertede bulunan mapalardan bir diğeri olmaktadır. Bu mapaları, genelde büyük teknelerde kullanılmaktadır. Mapanın kısaca işlevini anlatalım. Büyük balıkçı tekneleri birçok ağ çeşidini kullanabilir. Bu ağ çeşitlerinin her biri tonlarca balığı yukarı çekmeye dayanıklıdır. Ağları yukarı çekebilmek için teknelerde bir motor bölümü vardır. Bu motor bölümü eskiden insan eli ile çalışırken günümüzde yerini fosil yakıtlara bırakmıştır.
Motorun amacı, gerektiği kısımlarda zincirlerini salarak ağların denize girmesini ve çekerek denizden çıkmasını sağlamaktadır. Ağları tutan balık mapası iken zincirlerin sağlamlığı sağlayan zincir kilitleme mapasıdır. Motor çalıştığında bu yüksek kilolardaki balıklar ekstra bir yük bindirir. Ekstra yük karşısında hem motor hem de tekne zorlanabilir.
Bu durum karşısında zincirlerin son halkası olarak zincir kilitleme mapaları kullanılır. Zincirlerin yüksek düzeydeki gerginliklerini korumasına yardımcı olan bu mapalar, iki kuvvet arasındaki dengeyi sağlar. Tüm motorlarda bu zincir kilitleme mapaları bulunur. Bulunmayan motorlarda da acilen takviyesi sağlanır. Bu ürün ekstra bir güvenlik ve dahilinde ekstra bir kolaylığı denizcilere sağlar.
Karabina Mapa Balıkçı ağ mapası tasarımına en yakın olan mapa kesinlikle karabinalardır. Hayatımızda bu ürüne sıkça rastlarız. Asimetrik görüntüsü ve kolay sökülüp takılması ile oldukça ergonomiktir. Hemen hemen her alanda kullanılır bu ürün. Pekala denizcilikte de kullanıldığı alanlar mevcuttur. Balıkçılara özgü olarak tasarlanan karabinalar, mapa özelliği taşıması için uç noktasında bir halkaya yer vermiştir. Bu halka sayesinde yüksek kilolar rahatça taşınabilmektedir.
Ürün paslanmaz çelikten meydana gelmektedir. Güvertede veya herhangi bir alanda kullanıldığında paslanmaz ve sağlamlığından ödün vermez. Denizcilikte geniş boyutları ile dikkatleri çeker. Kalın iplerin geçebilmesi için ve bu iplerin kolay bir şekilde bağlanabilmesi için boyut elbette çok önemlidir. Karabinalar, kuşkusuz balıkçı ağ mapası sonrası en çok tercih edilen mapaların başında gelmektedir.
Sonuç
Her sektörde olduğu gibi mapaların denizcilikte de büyük bir önemi vardır. Aslında mapa dediğimiz ürün, yanında bir halka bulunan, sağlam yapıda olan, küçük bir tutmaçtır. Fakat teknoloji ile bu ürün öyle yerlere gelmiştir ki neredeyse asıl tasarımdan hiçbir iz kalmamıştır. Denizcilik sektöründe bulunan ve kendine yer edinmiş olan balık mapası, orijinal mapaya en yakın ürün olarak karşımıza çıkmaktadır.
Pekala mapaların kullanım alanlarını ve denizcilikte farklı farklı nasıl şekilleri olduğunu öğrendik. Son olarak bahsedelim ki denizcilik sektöründe mapa kelimesi siperli fener anlamına gelen, gemiler için çok eski yıllarda kullanılan zeytinyağlı bir lamba demektir. Bu bilgiyi de son olarak sizlere vermiş olalım.
Comments